کتاب «پلاسما، ما و آسمان» به تازگی توسط انتشارات سبزان منتشر و در دسترس علاقه مندان به مباحث علمی و فلسفه کیهانی قرار گرفته است. این اثر علمی–تحلیلی با پرداختی نوآورانه، خوانندگان را به مواجهه ای تازه با یکی از بنیادی ترین پرسش های بشر دربارۀ ساختار جهان و جایگاه انسان در آن دعوت می کند.

اثر حاضر بر پایۀ موضوع فیزیک پلاسما نوشته شده است؛ رشته ای از دانش که بر اساس آن بیش از ۹۹ درصد جهانِ قابل مشاهده را پلاسما تشکیل می دهد — حالتی از ماده که در خورشید، ستارگان، بادهای خورشیدی و فضای میان سیاره ای حضور دارد و غالباً در گفت وگوی عمومی نادیده گرفته می شود. نویسنده در این کتاب نشان می دهد که پلاسما نه تنها جزئی از عالم است، بلکه می تواند تصویری نو از کیهان و پویایی های آن ارائه دهد.

نویسنده در بخش آغازین کتاب به یکی از رویدادهای علمی مورد توجه پژوهشگران اشاره می کند: مشاهدۀ «ابرهای کوردیلفسکی» در سال ۲۰۱۹، ساختارهایی عظیم و پلاسمایی که در نقاط تعادلی میان زمین و ماه قرار دارند و با داده های جدید فیزیکی قابل تفسیر هستند. به گفتۀ نویسنده، این پدیده می تواند چشم اندازی متفاوت از سامانۀ زمین–ماه ترسیم کند و نشان دهد که جهان ساده و یکنواخت نیست.

«پلاسما، ما و آسمان» فراتر از معرفی یک شاخۀ علمی صرف، به پرسشی بنیادی می پردازد: آیا مفهوم «حیات» تنها به شکل زیستیِ آلی محدود است؟ نویسنده با استناد به پژوهش های آزمایشگاهی و نظری توضیح می دهد که ساختارهای پلاسماهای پیچیدۀ غباری می توانند به صورت خودسازمان یافته ویژگی هایی مانند پایداری، ذخیرۀ اطلاعات و تکامل از خود نشان دهند؛ ویژگی هایی که در بسیاری از تعاریف علمیِ حیات مطرح اند.

در ادامۀ اثر، انسان نیز به عنوان بخشی از این کیهان پلاسما–محور مورد توجه قرار می گیرد. نویسنده با بازخوانی یافته های زیست فیزیکی، نقش جریان های الکتریکی و تابش های نوری ضعیف سلولی را در فرآیندهای زیستی بررسی می کند و پیشنهاد می دهد که ممکن است بدن انسان نیز در سطحی عمیق تر تابع الگوهای الکتریکی–پلاسمایی باشد؛ موضوعی که می تواند خوانندگان را به بازاندیشی در مرز میان علم و تجربۀ زیستی فرا بخواند.

این کتاب، بدون ورود به مباحث الهیاتی، برخی تجربه های انسانی را که در طول تاریخ تحت عنوان «معنوی» شناخته شده اند در چارچوب قابل مطالعۀ علمی قرار می دهد و نشان می دهد که بسیاری از پرسش های بزرگ دربارۀ جهان و معنا می توانند از منظر علمی مورد تأمل قرار گیرند.

کتاب «پلاسما، ما و آسمان» برای خوانندگان علاقه مند به مباحث علم و فلسفۀ علم، کیهان شناسی، نظریه های پیچیدگی و تعریف های نوین از حیات مناسب است و می تواند به گفت وگویی گسترده تر دربارۀ تصویر انسان از جهان دامن بزند.

1404/10/01
1